معرفی کتاب از کیومرث تا همای (داستان های شاهنامه)

معرفی کتاب

فردوسی را بی تردید می توان بزرگ ترین حماسه سرای ایرانی دانست. تسلط او در آرایش صحنه ها، گزینش واژه ها، ترکیب استادانۀ اجزای جمله و ارائۀ تصاویر متناسب با موضوع و صور حسی خیال ـ که اغلب از عناصر مادی و ملموس ترکیب شده است و عناصر انتزاعی و قراردادی در آن جایی ندارد ـ در حدی است که با دیگر استادان این شیوه قابل قیاس نیست و توانایی و چیره دستی او در زندگی بخشیدن به قهرمانان اسطوره ای و افسانه ای و دقیق شدن در زوایای زندگی روحی آنان شگفت آور است.

بیشتر شاهنامه به اسطوره ها و افسانه ها و قصه های باستان این سرزمین اختصاص دارد. بخش های کهن شاهنامه تا آغاز روزگار اشکانیان و به ویژه نام های شاهان و شاهزادگان و سرداران و پهلوانان اسطوره ای در کهن ترین آثار مکتوب ایران و هند ـ اوستا و ریگ ودا ـ آمده است و نشان از اشتراک فرهنگ و تمدن این دو بخش مهم و بزرگ آسیایی دارد و از این دیدگاه آینۀ مقرون به صحت تاریخ اندیشگی و معتقدات و باورها و آداب و رسوم و در یک کلام فرهنگ اقوام آریایی است.

در شاهنامه بیش از شصت قصه و افسانۀ مستقل وجود دارد که این قصه ها گاه دوازده بیت و گاهی بیش از هزار بیت است. فردوسی قصه ها و افسانه های شاهنامه را با نهایت دقت به نظم درآورده و سعی داشته است در بازسازی ها، چیزی از اصل آنها نکاهد. این قصه ها و افسانه ها عمدتاً شرح جنگ های ایرانیان با اقوام تورانی است که رستم زال قهرمان آنهاست. البته در این موضوع قصه ها و افسانه های کوچک و بزرگ بسیاری در سیستان و خراسان زبان به زبان می گشته که فردوسی برخی از آنها را به نظم درآورده و از برخی دیگر صرف نظر کرده است.

در این کتاب نویسنده چارچوبی روان تر از آنچه دربارۀ شاهنامه رواج داشته را برگزیده تا خواننده بی مقدمه و یک باره با حجم عظیمی از لغات مشکل و تعبیرات حماسی، قصوی، عرفانی و اخلاقی و . در شاهنامه روبرو نشود. بنابراین کوشیده از حوادث فرعی و ذکر جزئیات جنگ ها و انواع ابزار جنگجویان و نام شخصیت ها و پهلوانان کم اثر صرف نظر کند تا خواننده نخست با خط روایی و فراز و نشیب های قصه ها روبرو شود و پس از آن به اصل اثر رجوع کند. در پایان برخی قصه ها تحت عنوان <<گریزی به افکار .>> آمده که گریزی است به افکار پریشان یا بسامان برخی از شخصیت های شاهنامه. در پایان نیز فهرست اسامی و مشخصات کتاب های مورد استفادۀ نویسنده ذکر شده است.

فهرست مطالب کتاب:

ذکر چند نکته ضروری

یک گفتار

اندکی شرح احوال فردوسی

ویژگی های عمده شاهنامه

سی سال پادشاهی کیومرث

چهل سال پادشاهی هوشنگ

سی سال پادشاهی طهمورث

هفتصد سال پادشاهی جمشید جم

هزار سال پادشاهی ضحاک

پانصد سال پادشاهی فریدون

یکصدوبیست سال پادشاهی منوچهر

قصۀ عشق زال و رودابه

قصۀ زادن رستم و نقش سیمرغ

قصۀ رخنۀ رستم به قلعۀ کوه سفید

پادشاهی نوذر هفت سال بود

پادشاهی زوطهماسب پنج سال بود

پادشاهی گرماسب نه سال بود

پادشاهی کیقباد صد سال بود

پادشاهی کیکاووس صدوبیست سال بود

قصۀ هفت خان رستم

قصۀ جنگ هاماوران

قصۀ رفتن کیکاووس به آسمان

قصۀ جنگ هفت گردان یا هفت دلاور

قصۀ رستم و سهراب

قصۀ سیاوش و سودابه

قصۀ پناهندگی سیاوش به توران تا سوگ او

قصۀ طغیان رستم پس از مرگ سیاوش

قصۀ یافتن کیخسرو در توران

شصت سال پادشاهی کیخسرو

قصه کشته شدن فرود، برادر ناتنی سیاوش

قصۀ خونخواهی ایرانیان بابت قتل سیاوش

قصۀ رستم و اکوان دیو

قصۀ بیژن و منیژه

قصۀ یازده یا دوازده رخ

ترتیب نبردها و نام پهلوانان

قصۀ جنگ بزرگ کیخسرو با افراسیاب

قصۀ مرگ کیخسرو

بیست سال پادشاهی لهراسب

صدوبیست سال پادشاهی گشتاسب

قصۀ هفت خان اسفندیار

قصۀ تسخیر رویین دژ توسط اسفندیار

قصۀ رزم رستم و اسفندیار

قصۀ رستم و شغاد

نودونه سال پادشاهی بهمن

سی ودو سال پادشاهی همای (چهرزاد)

قصه خوانی و برگزاری مسابقه نقاشی از کتاب امام رضا (ع) و فاطمه فاطمه جشنواره رضوی

برگزاری نشست کتاب خوان مدرسه ای و پویش رضوی در مدرسه پسرانه متوسطه اول شهید مطهری شهرنقاب

برگزاری نشست کتاب خوان مدرسه ای رضوی در مدرسه دخترانه متوسطه اول ام الائمه محله کلاته آقا محمد نقاب

قصه خوانی و برگزاری مسابقه پویش از کتاب کبوترها و آهوها در محل مهد کودک های فردای روشن و کوثر

برگزاری نشست کتاب خوان مدرسه ای و مسابقه رنگ آمیزی در مدرسه شهید شیرودی نقاب

قصه خوانی و بازدیدمهدکودک فردای روشن شهرستان جوین از کتابخانه عمومی عطاملک جوینی نقاب

برگزاری مسابقه نقاشی انقلاب در مدرسه ابتدایی نامجو شهرستان جوین